Αζερμπαϊτζάν
Η αποστολή στο Αζερμπαϊτζάν ολοκληρώθηκε σε τρεις χρονικές φάσεις, το 2005, το 2006 και το 2009.
Το πρόγραμμα αφορούσε την επείγουσα υποστήριξη, έλεγχο και θεραπευτική αντιμετώπιση της φυματίωσης στην ορεινή περιοχή του Καυκάσου στο Βόρειο Αζερμπαϊτζάν.
Το Αζερμπαϊτζάν ανήκει στις χώρες με έντονα αυξανόμενο πρόβλημα εξάπλωσης της φυματίωσης. Παρά τις κάποιες προσπάθειες που γίνονταν στην πρωτεύουσα, η κατάσταση των υγειονομικών δομών της στην περιφέρεια δεν επέτρεπε τον έλεγχο της νόσου που έχει ούτως ή άλλως υψηλές απαιτήσεις εργαστηριακού ελέγχου και διάγνωσης. Ακόμα χειρότερα, το ανθρώπινο δυναμικό της περιφέρειας δεν διέθετε την τεχνογνωσία ώστε να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη απειλή της ανθεκτικής φυματίωσης, που ήταν αποτέλεσμα της ελλιπούς και επικίνδυνης θεραπευτικής αγωγής.
Ο χώρος δράσης του προγράμματος ήταν το Σέκι στο Βόρειο Αζερμπαϊτζάν με πληθυσμό 60.000 κατοίκους στους πρόποδες του Καυκάσου. Το νοσοκομείο της πόλης διέθετε ειδικό πνευμονολογικό τμήμα για τη φυματίωση, σημείο αναφοράς για όλη την ορεινή περιοχή του Καυκάσου (καλύπτει πληθυσμό 150-180.000 κατοίκων).
Η περιοχή είχε περί τις 10.000 πρόσφυγες και εσωτερικά μετακινούμενους. Συνολικά από το πρόγραμμα επωφελήθηκε όλος ο πληθυσμός της περιοχής (250.000 κάτοικοι) που είχε κέντρο αναφοράς το Πνευμονολογικό Κέντρο.
Σκοποί του προγράμματος ήταν οι ακόλουθοι:
- Ο έλεγχος της επιδημίας της φυματίωσης στην περιοχή
- Η μείωση των κρουσμάτων με τη μείωση των φορέων
- Ο έλεγχος των ιδιαίτερα επικίνδυνων ανθεκτικών μορφών φυματίωσης και η πρόληψη της εξάπλωσής τους
- Η αναβάθμιση των ειδικών υγειονομικών δομών της περιοχής
Οι βασικές παρεμβάσεις του προγράμματος του 2005 αφορούσαν:
1. Τη βελτίωση των συνθηκών νοσηλείας των ασθενών.
2. Τη βελτίωση και ανακαίνιση του κτιρίου του νοσοκομείου του Σέκι.
Η Πνευμονολογική Κλινική του Νοσοκομείου του Σέκι αποτελείτο από ένα διώροφο κτίριο το οποίο λόγω παλαιότητας αδυνατούσε να καλύψει τις ανάγκες νοσηλείας των ασθενών. Ειδικότερα, μέσω του Προγράμματος έλαβαν χώρα οι ακόλουθες παρεμβάσεις:
• Βάψιμο κτιρίου (εσωτερικά): 2.605 τ.μ.
• Επιδιόρθωση τουαλετών: περίπου 10 τ.μ.
• Επιδιόρθωση πατωμάτων: περίπου 400 τ.μ.
• Αντικατάσταση σε πόρτες
• Αντικατάσταση παραθύρων
• Επιδιόρθωση ηλεκτρολογικών
• Επιδιόρθωση του συστήματος θέρμανσης
• Τοποθέτηση υλικού με δυνατότητα απολύμανσης των σηπτικών θαλάμων των ασθενών και των εργαστηρίων
• Επισκευή του υδραυλικού συστήματος και των ειδών υγιεινής
• Διάφορες άλλες οικοδομικές εργασίες για την βελτίωση του κτιρίου
3. Παροχή βασικού ξενοδοχειακού εξοπλισμού για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου (στρώματα, τραπέζια, καρέκλες).
4. Παροχή βασικού διαγνωστικού εξοπλισμού και εξοπλισμού παρακολούθησης.
5. Υποστήριξη του νοσηλευτικού προσωπικού για την παρακολούθηση της πορείας των υπό θεραπεία εξωτερικών ασθενών και τον εντοπισμό νέων περιστατικών φυματίωσης.
Το πρόγραμμα του 2006 αφορούσε:
• Την παρακολούθηση και τον έλεγχο των ασθενών εκτός του Φυματιολογικού Κέντρου σε αυτούς που δεν είχαν εύκολη πρόσβαση στο σύστημα και κατοικούσαν στις πιο απομακρυσμένες περιοχές και χωριά του Σέκι, Γκαμπαλά, Ογκούζ και Ισμαϊλί.
• Την υποστήριξη του νοσηλευτικού προσωπικού για την παρακολούθηση της πορείας ασθενών, οι οποίοι ήταν υπό θεραπεία.
• Τον εντοπισμό νέων περιστατικών φυματίωσης.
Οι δράσεις μας στις προαναφερθείσες περιοχές γίνονταν σε συνεργασία και με την υποστήριξη του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού.
Στόχοι του προγράμματος και ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν κατά την υλοποίηση του:
• Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου προγράμματος, έγινε προσπάθεια να εντοπιστούν περιστατικά φυματίωσης που δεν είχαν τη δυνατότητα να λάβουν πλήρη αγωγή.
• Ενεργοποιήθηκε ξανά η ομάδα νοσηλευτικού προσωπικού που ενέταξε μεγάλη κατηγορία ασθενών στο θεραπευτικό πρωτόκολλο της φυματίωσης.
• Η συνέχιση της αγωγής και η ένταξη όλων των ύποπτων περιστατικών, που ήταν ακόμα υπό διερεύνηση ή σε θεραπεία.
• Συνέχιση και ολοκλήρωση της θεραπείας σε 120 οικογένειες που δεν είχαν τη δυνατότητα παρακολούθησης από το πνευμονολογικό κέντρο.
• Αναβάθμιση των διαγνωστικών δυνατοτήτων του Νοσοκομείου, μέσω της παροχής φορητού ακτινολογικού μηχανήματος, καθώς και της παρακολούθησης της θεραπείας.
Το πρόγραμμα του 2009 αφορούσε:
- Υποστήριξη του νοσηλευτικού προσωπικού για την παρακολούθηση της πορείας των υπό θεραπεία εξωτερικών ασθενών και τον εντοπισμό νέων περιστατικών φυματίωσης.
- Αποστολή ειδικής ιατρικής ομάδας για τον έλεγχο και την επιστημονική παρακολούθηση των δράσεων του Προγράμματος. Η καταγραφή και εκτίμηση των αποτελεσμάτων καθώς και ο σχεδιασμός της θεραπείας έγινε σε συνεργασία με το τμήμα Δυτικής Ελλάδος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας.
- Διοικητική υποστήριξη και δράσεις δημοσιότητας του Προγράμματος.
Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώθηκε ενημερωτική ημερίδα με παρουσίαση των στοιχείων, των στόχων και των αποτελεσμάτων του προγράμματος. Παράλληλα, έλαβε χώρα ενημερωτική εκδήλωση με θέμα τη φυματίωση στην τοπική κοινωνία.
Κατά τη διάρκεια του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν:
- Τακτικές επισκέψεις στα χωριά, καταγραφή και παρακολούθηση των περιστατικών που βρίσκονταν υπό αντιφυματική αγωγή.
- Συλλογή δειγμάτων από τους νέους ασθενείς, καθώς και όσους βρίσκονταν υπό αγωγή, ώστε να προσδιοριστεί η ανθεκτικότητα των στελεχών Mycobacterium tuberculosis στα αντιφυματικά φάρμακα.
- Μεταφορά και έλεγχος των δειγμάτων στο εργαστήριο της Πάτρας.
Σερβία
Το πρόγραμμα που υλοποιήθηκε στη Σερβία αφορούσε την ανάπτυξη ενός συστήματος ασύρματης μεταφοράς ιατρικών δεδομένων για τον καλύτερο συντονισμό και έλεγχο των επειγόντων περιστατικών στην περιοχή της νότιας Σερβίας.
Πραγματοποιήθηκε το έτος 2009 και έκλεισε το έτος 2012, στη Δημοκρατία της Σερβίας και συγκεκριμένα στη Νότια Σερβία, στην πόλη της Νις, που καλύπτει υγειονομικά σαν κέντρο αναφοράς όλη τη Νότια Σερβία, εξυπηρετώντας άμεσα πληθυσμό 350.000 ατόμων που κατοικούσαν στην περιφέρεια της Νις και έμμεσα πάνω από 650.000 πληθυσμό στην ευρύτερη περιοχή.
Δημιουργήθηκε ένα πιλοτικό σύστημα ασύρματης τηλεϊατρικής για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, το συντονισμό μαζικών καταστροφών και ατυχημάτων σε ακτίνα 100 χιλιομέτρων πέριξ της νοσοκομειακής μονάδας της πόλης της Νις στη νότιο Σερβία και ειδικά στον κάθετο οδικό άξονα προς την κεντρική Ευρώπη.
Μέσω του προγράμματος πραγματοποιήθηκε:
- Εκπαίδευση του προσωπικού στο χειρισμό του καινούριου εξοπλισμού.
- Εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού σε θέματα επείγουσας ιατρικής και διαχείρισης κρίσεων και μαζικών καταστροφών.
Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από το εργαστήριο Αυτοματισμού και Ρομποτικής, το Εργαστήριο Ενσύρματης Επικοινωνίας στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών Πανεπιστημίου Πατρών, με την υποστήριξη της Ιατρικής Παρέμβασης και τη συνεργασία των μελών της τα οποία είναι εξειδικευμένα σε θέματα διαχείρισης κρίσεων, και συγχρόνως είναι εκπαιδευτές στο ελληνικό εθνικό σύστημα αντιμετώπισης επειγόντων (ΕΚΑΒ).
Αλβανία
Το πρόγραμμα αφορούσε ενδοσκοπήσεις στο νοσοκομείο Αγίων Σαράντα. Κατά το έτος 2005 και μετά από συνεννόηση με τον Υπουργό Υγείας της Αλβανίας, μέλη μας από την ομάδα της Πάτρας, σε συνεργασία με το γαστρεντερολογικό τμήμα του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Ρίου, επισκέπτονταν σε τακτά χρονικά διαστήματα το νοσοκομείο των Αγίων Σαράντα στην Αλβανία.
Πραγματοποίησαν ενδοσκοπήσεις, λόγω έλλειψης εκπαιδευμένου τοπικού ιατρικού προσωπικού. Το πρόγραμμα αυτό συνεχίστηκε μέχρι να εκπαιδευτεί επαρκώς το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του νοσοκομείου των Αγίων Σαράντα.
Το πρώτο εξάμηνο του 2005 προσκλήθηκαν από την ομάδα μας στην Πάτρα τρεις γιατροί από το νοσοκομείο των Αγίων Σαράντα και παρακολούθησαν ιατρικά συνέδρια.
